CURRICULUM EZKUTUA

2. ARIKETA: CISTERNA, F.(2002) “EL CURRICULUM OCULTO: MENSAJES NO VISIBLES DEL CONOCIMIENTO EDUCATIVO” SINTESIA EGIN HONAKO ZATIAK KONTUTAN IZANIK:

-ZER DA CURRICULUM EZKUTUA? NOLA DEFINITUKO ZENUKE ZUK?

Gure hitzetan, curriculum ezkutua eskolaren eraginetik kanpo geratzen diren hezkuntza

arloko eraginen multzoa da. Jarrera eta baloreekin lotuta dago eta ideien, aurreiritzien

eta esperientzien multzo bat da. Hauek, askotan, nahi gabe transmititzen dizkiegu haurrei

(balioak). Normalean haurren izaerarekin erlazionatzen da.

-ZENBAT IKUSPUNTU DESBERDINTZEN DIRA. AZALDU BAKOITZA, DITUEN EGILEAK ERE IDENTIFIKATUZ.

Bi ikuspuntu ezberdintzen dira: analisi guzti hori EISNER ETA VALLANCEk egin zuten:

*Hezkuntzaren eta curriculumaren teoria klasikoa

Hurrengo bost ikuspuntu hauek ezberdintzen dira bertan:

1. Arrazionalismo akademikoa: EDUKIEK dute garrantzi handiena

J. F. HERBART

Ikuspuntu tradizionalena da. Ikuspuntu honen helburua pertsonak kulturaren parte

izatera iristeko tresnak eskaintzea da. Beraz, eskolaren helburu nagusiena haurrei

kultura transmititzea da. J. Schwab eta R. Bridgham izan ziren ikuspuntu tradizional

hau indartu eta logika eta diziplinaren egiturak ikertu zituztenak. Honez gain, Herbart

izan zen aurrekari garrantzitsuena. Honek garrantzi handiena arloei (asignaturei)

ematen zien, eta horrela ikasleek ahalegin pertsonalak eginez lortzen zituzten

lorpenak. Ikasleek ahalik eta eduki gehien ikastea zuten helburu. Ikuspuntu

honetan ez da curriculum ezkutuaren existentzia aipatzen, ikasleei soilik alderdi

objetiboak erakusten baitizkie. 

2. Hezkuntzaren teknologia: METODOLOGIAK garrantzia

R. W. TYLER/ H. TABA/ BLOOMen taxonomia

Prozesuetan oinarritzen den ikuspuntua da, bertan garrantzi handiagoa ematen

die ea “nola” erakutsi behar duten, “zer” erakutsi ordez. Ikuspuntu honen funtsa

Ralph W. Tylerren obran dago, “Principios básicos del curriculum y del aprendizaje”

izenekoan. Eredu hezigarri hau komunikabideetan oinarritzen da, eta ez

irakaskuntzaren helburuetan. Bestetik, ikuspuntu honen beste aurrekari bat

Hilda Taba da, honek Tylerren eredua garatu zuen. Honez gain, ikuspuntu

teknologiko honek bi helburu ditu. Alde batetik, irakaskuntzaren helburuak

lortzeko beste baliabide bat izatea; eta bestetik, ikasleei baloreak trasnsmititzeko

baliabide bat izatea, honekin hezkuntza proiektuaren parte izatera iritsiz. Beraz,

curriculum ezkutua instrumentalki ematen da. Irakaslearen rola profesionala izan

ordez, teknikoa da gehienbat. 

3. Ikuspuntu kognitiboa: IKASLEAREN BARNE PROZESUETAN OINARRITURIK (garapen pertsonala)

J. PIAGET

Haurra hezkuntzaren muina izaten hasten da. Garrantzia ematen zaio haurrak

egiten ikasteari eta alde batera uzten da instrukzio soila. Prozesu intelektualen

eta prozesu kognitiboen gaitasunak edozein ikaskuntzara ezarri daitezke.

Hauek, bi zentzutara orienta daitezke:

-Eskolaren helburuen identifikazioa, edukien hornitzaile (emaile) bezala.

-Ikaskuntza eta eskola ezagutzaren elkarrekintza.

Hezkuntza ikaskuntzaren dinamikatzat jotzen da. Prozesu kognitiboen garatzeak

ez ditu kantitateak determinatzen; baizik eta, erabiltzen diren erreminta

intelektualen erabilera egokia. Azken hau modu egokian gauzatzen bada,

prozesu kognitibo hauen igoera ziurtatuko du.

Enfoke kognitiboa haurran zentratzen da eta hau dagoen gizarte inguruaren

arabera modu batera edo bestera emango da. Haurraren barneko prozesuak

gizartearen prozesuaren gainetik daude.

Barneko prozesua garatzen badute, autonomia intelektuala lortuko dute eta

horrela ikastetxetik kanpo, bere aburuz, nahi duena hautatzeko gai izango da.

Aprendizaiaren edukietatik haratago, garrantzitsuena dena ikaskuntza pertsonala

garatzea da. Honetarako, hezkuntza haurretan zentratu behar da eta hauek

motibatuak egoteko haien intereseko gaietan zentratu beharko litzatekete. 

Ikuspuntu honen aurrekariak Eisner eta Vallance izan ziren.

4. Hezkuntza pertsonalizatua: IKASLEAN OINARRITURIK

P. FAURE/ C. ROGERS/ GARCIA HOZ

Ikuspuntu hau baloreetan oinarritzen da, norberaren helburu pertsonaleei eta

norberaren integratzeko beharrei erreferentzia eginez. Curriculumaren eginkizuna,

norberak esperientzia pertsonalak bizitzea da, ikaskuntza indibidiualaren bidez,

betiere autonomia garatzeko helburuarekin. Hau da, hezkuntzaren helburu

garrantzitsuena norberaren askatasuna eta garapen pertsonala lortzea da. Beraz,

bistakoa da ikuspuntu honetan geroz eta garrantzi gutxiagoa ematen zaiela

edukiei, eta geroz eta gehiago zentratzen direla bakoitzaren esperientzi eta

garapenari.

Ikuspuntu honek bi helburu ditu nagusiki. Alde batetik, curriculumak nola antolatuta

egon behar duen zehazten du, eta bestetik, esperientzia pertsonalen bitartez

autonomia lortzeko helburuak aztertzen ditu. Guzti honek irakasleen eta eskolen

ardura eskatzen du. Ikuspuntu honen aurrekari batzuk Pierre Faure, Carl Rogers

eta Victor Garcia Hoz izan ziren. Ikuspuntu honetan curriculum ezkutuaren

existentzia onartzen da.

5. Gizartearen berreraikuntza: TESTUINGURUAN oinarriturik

PESTALOZZI/ GIROUX/ DEWEY

Ikuspegi honek lan pedagogikoa testuinguru sozio historiko batean kokatzen du,

eta bertan hezkuntza bizitzaren oinarri bezala ikusten da. Hezkuntzaren helburua

pertsonen behar sozialak asetzea da. Ikuspuntu honetan balore sozialak kontuan

hartzen dira eta eskolaren inguruan dagoen eztabaida politikoa ez du ukatzen.

Curriculumak gazteak bizitza aldakorrerako prestatu behar ditu. Honekin batera,

curriculumak pertsonak talde batean egokitzeko bide bat izan behar du. Beraz,

aldaketa hauek aurrera eramateko hezitzaileak behar dira. Azken finean, ikuspuntu

hau eskola bere ingurunean dagoen egoera sozialean kokatzen saiatzen da.

Ikuspuntu honen aurrekariak Pestalozzi, Henry Giroux eta Eisner eta Vallance izan

ziren.

*Gizartearen eta curriculumaren teoria kritikoa

FRANKFURTEKO ESKOLA/ CARR/ GIMENO LLORENTE

-HEZIBERRI 2020 CURRICULUMA ZEIN IKUSPUNTUREN BARRUAN EGOKITZEN

DELA USTE DUZU? ZERGATIK?

DENETAN, TEORIA KLASIKOAREN ETA TEORIA KRITIKOAREN ARTEKO

BATASUNAREN ONDORIOA DA.

Heziberri, ikuspuntu horien arteko batean sartzen da.

HEZIBERRI→ BIZITZARAKO PRESTATU → KONPETENTZIAK GARATU=

-GAITASUN+AHALMEN eta -PRAKTIKO+TEORIKOA

-CURRICULUM EZKUTUA EKIDIN DAITEKEELA USTE AL DUZU? NOLA?

Gure ustez, curriculum ezkutua ekidin daiteke nahiz eta errealitatean oso zaila izan.

Curriculum formalak curriculum ezkutuko alderdiak bere baitan jaso beharko lituzke.

Curriculum ezkutua baloreetan, sentimenduetan eta iritzietan oinarritzen da, eta

hauek curriculum formal batean biltzea oso lan zaila da. Hala ere, esan beharra

dugu posible izango balitz curriculum bakar batean alderdi guztiak biltzea hoberena

izango litzatekeela.

Laburbilduz, ekidin daiteke, pentsamendu positiboa izan behar da. Ezkutu eta esplizituaren

arteko tartea murrizten saiatu behar da eta kontraesanak ere murriztu egin behar ditugu.